کد مطلب:280185 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:321
راز دل گفتن و نغمه مهر و وفا سرودن
از جمله تكالیف انام در غیبت امام (علیه الصلوة و السلام) در حق اشخاصی كه جرعه ای از محبت آن جان جهانیان نوشیده، و ردای بندگی آن مولای عالمیان را پوشیده، و به غیر از وجود اقدسش، چشم از تمام عالم امكان پوشیده، بیدار بودن شبها و به یاد امام خود بودن و با او گفتگو و درد دل و مناجات نمودن است. فانتبه ایها النائم الغافل، و تنبه ایها السكران الجاهل، و تذكر غیبة امام العصر و الزمان، و تدبر بعدك من حضرة ذلك السلطان، و تامل فی مدة الفرقه و الهجران، و قل ما قال بعض المحبین العاشقین، بل الكالملین الواصلین فی بعض تدویناته لهجعة النائمین، و بهجة العاشقین، فی كتابه المسمی به «دار السلام» (علی مولفه آلاف التحیة و السلام):، ثم یری ان لا طریق له الی مولاه الذی الیه ینتهی المكارم و منه یبتداء الفوائد و الغنایم و لا سبیل له الی مقدس حضرته و لا علم له بموضع ظعنه و اقامته، قد ضربت بینه و بین مستقره المطهر استار لا تهتك و حیل بینهما بحار و قفار لاتسلك، اسدلت دون حمی حرمه الشریف حجب الالهیة لا ترتفع بالامانی و الامال، و ارخیت دون ظلال قصره المنیع كلل تقصر عن الوصول الیهما الایدی و یكل الخبال. فهیهات من لقیا حبیب تعرضت لنادون لقیاه مهامة بید هذا، و الجور قد... و اسفر الظلم ذراعه و عطلت الحدود و الاحكام و خفیت معالم الدین و شرایع الاسلام. هجمت جنود الابالسة
[ صفحه 45]
علی ثغور الشریعه و صارت اذل الطوایف عصابة الشیعة. تعضهم من كل ناحیة كلاب عاویات و ترضهم عساكر الكفر و النفاق بخیول عادیات. صار المعروف اشد المنكرات و المنكر معروفا لا قبح فیه عند البریات. اقبلت الفتن من كل جانب و اظلمت نور الحق شبهات الاجانب. لا یمكن تحصیل ما بقی من الدین الا بجهد كثیر و عناء و صار حفظ ما وجد منه اصعب من استمساك جمر الغضاء. تكشف تلك الكروب، لو بدی نور وجهه من حجب الغیوب، و تحترق جموع الشیاطین و شبهات المعاندین، لو اشرقت بضیاء طلعته المباركه ظلمات الارضین، لكاد یتفتت قلبه و یطیر لبه، و یتشعب فكره فكیف بان یستلذ طیب المنام و تهجع عینه و نار الفراق كل یوم فی اضطرام، و فی «الاكمال» عن صدیر الصیرفی قال:
«دخلت انا و المفضل بن عمر و داود بن كثیر الرقی و ابو بصیر و ابان بن تغلب، علی مولانا ابی عبدالله جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) فرایناه جالسا علی التراب و علیه مسح خیبری مطوق بلا جیب مقصر الكمین و هو یبكی بكاء الوالهة الثكلی ذات الكبد الحری قد بان الحزن و جنتیه و شاع التغییر فی عارضیه و املت الدموع محجریه و هو یقول:
سیدی غیبتك نفت رقادی و ضیقت علی مهادی و ابتزت منی راحة فوادی، سیدی غیبتك وصلت مصابی بفجائع الابد و فقد الواحد بعد الواحد بفناء الجمع و العدد فما احسن بدمعة ترقی من عینی و انین یفتر من صدری عن دوارج الرزایا و سوالف البلایا الا مثل لعینی من غوایل اعظمها و اقطعها و بواقی اشدها و انكرها و نوائب مخلوطة بقضائك، و نوازل معجونة بسخطك.
قال سدیر:
[ صفحه 46]
«فاستطارت عقولنا و لها و تصدعت قلوبنا جزعا من ذلك الخطب الهائل و الحادث الغائل، فظننا انه اسمت لمكروهة قارعة او حلت به من الدهر بائقه، فقلنا:«لا ابكی الله یابن الوری عینیك من ایة حادثة تستذرف دمعتك و تستمطر عبرتك و ایة حالة حتمت علیك هذا الماتم. «قال: فزفر الصادق (علیه السلام) زفرة انتفخ منها جوفه و اشتد عنها خوفه فقال:
ویلكم نظرت فی كتاب الجفر صبیحة هذا الیوم، و هو الكتاب المشتمل علی علم المنایا و البلایا و علم ما كان و ما یكون الی یوم القیامة، الذی خص الله تقدس اسمه محمدا و الائمة من عبده علیهم السلام به، و تاملت فیه مولد قائمنا و غیبته و ابطائه و طول عمره و بلوی المومنین من بعده فی ذلك الزمان و تولد الشكوك فی قلوب الشیعة من طول غیبته و ارتداد اكثرهم عن دینهم و خلعهم ربقة الاسلام عن اعناقهم، التی قال الله تعالی: «و كل انسان الزمناه طائره فی عنقه «یعنی الولایة، فخذنی الرقة و استولت علی الاحزان.
فاذا كان هذا حال الامام (ع) فی حزنه علی ما یرد علی الشیعة فی غیبتة، فبالحری للمومن المبتلی بتلك الهلكه ان یطول حزنه و لا ینام فی لیلته و یتاسف دائما فی غیبد امامه و یتحسر لفراقه فی آناء لیله و اطراف ایامه و یناجی ربه تارة و یقول:
اللهم انت كشاف الكرب و البلوی، و الیك استعدی، فعندك العدوی، و انت رب الاخرة و الاولی، فاغث یا غیاث المستغیثین عبیدك، و اره سیده یا شدید القوی، و ازل عنه به الاسی و الجوی، و برد غلیله یا مز علی العرش استوی، و یخاطب امامه احری، و یقول لیث شعری این
[ صفحه 47]
استقرت بك النوی، بل ای ارض تقلك او ثری، ابرضوی او غیرها ام ذی طول...
الی ان قال (ادام الله ظله):
نری یدك ابتلت بقائمة العضب
فحتی م حتی م انتظارك بالضرب
اطلت النوی فاستامنت مكرك العدی
و طالت علینا فیك السنة النصب
الی م لنا فی كل یوم شكایة
نثج بها الاصوات ثجامن الندب
هلم فقد ضاقت بناسعة الفضا
من الضیم و الاعداء آمنة السرب
وفیت و عهدی ان عزمك لا ینی
ولكنما قد یربض اللیث للوثب
احاشیك من غض الجفون علی القذاء
و ان تملاء العینین نوما علی الغلب
متی ینجلی لیل النوی عن صبیحة
نری الشمس فیها طالعتنا من الغرب
و فیلقك الجرار غصت بخیله
رحاب الفیا فی الملس و الاكم الحرب
علیها كماة عیدها الحرب افزعت
سوابغ داود علی اسد غلب
فدیناك ادركنا فان قلوبنا
تلظی الی سلسال منهلك العذاب
متی تشتفی منك القلوب بسطوة
تدیر علی اعداك ارحیة الحرب
[ صفحه 48]
فقم واملاء الدنیا فدائك اهلها
بعدل تقیل الشاة فیه مع الذئب
و اعطف علینا برد عطفك سایسا
امور جمیع الخلق بالعزل و النصب
و دم قاضیا حق العل بعزائم
تهب هبوب الریح فی المشرق و الغرب
و لاحت فارضت من یوالیك و انثنت
بسخط علی من لا یوالیك منصب
اقول: هذه القصیدة من الشیخ العالم الفاضل الشیخ عبدالحسین الاعصم (رحمه الله) فهی قصیدة طویله.
و یخاطب نفسه مرة و یقول:
ویحك یا نفس ان كنت قد حرمت من النظرة الی تلك الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة و منعت عن الاقتباس من انوار علومه الالهیة و حكمته المحمدیة بمرا من الناس و مسمع منهم و محضر من الخلق و مشهد لهم لمصالح و حكم تدور علیها نظام العالم، لكن ابواب الوصول الیه مفتوحه و مناهل الظماء لدیه مترعه دخلها قوم لم یسلكوا غیر طریقهم و شرب منها زمرة لم یشربوا من غیر انیتهم، فارجعی البصر كرتین تریهم بین الناس مختفین و قد اشرنا الی بعضهم فی مطاوی هذا الكتاب و لعل الله یوفقنا لاستقصاء جماعة منهم فی رسالة منفردة تحن الیها قلوب اولی الالباب. فلو شابهتهم فی الاعمال و الاقوال و صرت كاحدهم فی الافعال و الاحوال كنت معهم عند تقسیم هذا النوال. لكنك تدثرت بجلباب اعدائه و انخت راحلتك بغیر فنائه تصبحین و تمسین و لایجری ذكره علی قلبك و لسانك و تبتغین مرضات رب العالمین و فضله و لا تقدمه فی امامك فاتخذته ورائك ظهریا، فكانه (علیهم السلام) صار نسیا منسیا فصرت
[ صفحه 49]
محرومة من خصایص لطفه و نفحات رحمته فابك طویلا فقط عظم المصاب و طال العذاب و الی الله المشتكی من اتصال الغفلة و سوء الماب.
[ صفحه 50]
[ صفحه 45]
علی ثغور الشریعه و صارت اذل الطوایف عصابة الشیعة. تعضهم من كل ناحیة كلاب عاویات و ترضهم عساكر الكفر و النفاق بخیول عادیات. صار المعروف اشد المنكرات و المنكر معروفا لا قبح فیه عند البریات. اقبلت الفتن من كل جانب و اظلمت نور الحق شبهات الاجانب. لا یمكن تحصیل ما بقی من الدین الا بجهد كثیر و عناء و صار حفظ ما وجد منه اصعب من استمساك جمر الغضاء. تكشف تلك الكروب، لو بدی نور وجهه من حجب الغیوب، و تحترق جموع الشیاطین و شبهات المعاندین، لو اشرقت بضیاء طلعته المباركه ظلمات الارضین، لكاد یتفتت قلبه و یطیر لبه، و یتشعب فكره فكیف بان یستلذ طیب المنام و تهجع عینه و نار الفراق كل یوم فی اضطرام، و فی «الاكمال» عن صدیر الصیرفی قال:
«دخلت انا و المفضل بن عمر و داود بن كثیر الرقی و ابو بصیر و ابان بن تغلب، علی مولانا ابی عبدالله جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) فرایناه جالسا علی التراب و علیه مسح خیبری مطوق بلا جیب مقصر الكمین و هو یبكی بكاء الوالهة الثكلی ذات الكبد الحری قد بان الحزن و جنتیه و شاع التغییر فی عارضیه و املت الدموع محجریه و هو یقول:
سیدی غیبتك نفت رقادی و ضیقت علی مهادی و ابتزت منی راحة فوادی، سیدی غیبتك وصلت مصابی بفجائع الابد و فقد الواحد بعد الواحد بفناء الجمع و العدد فما احسن بدمعة ترقی من عینی و انین یفتر من صدری عن دوارج الرزایا و سوالف البلایا الا مثل لعینی من غوایل اعظمها و اقطعها و بواقی اشدها و انكرها و نوائب مخلوطة بقضائك، و نوازل معجونة بسخطك.
قال سدیر:
[ صفحه 46]
«فاستطارت عقولنا و لها و تصدعت قلوبنا جزعا من ذلك الخطب الهائل و الحادث الغائل، فظننا انه اسمت لمكروهة قارعة او حلت به من الدهر بائقه، فقلنا:«لا ابكی الله یابن الوری عینیك من ایة حادثة تستذرف دمعتك و تستمطر عبرتك و ایة حالة حتمت علیك هذا الماتم. «قال: فزفر الصادق (علیه السلام) زفرة انتفخ منها جوفه و اشتد عنها خوفه فقال:
ویلكم نظرت فی كتاب الجفر صبیحة هذا الیوم، و هو الكتاب المشتمل علی علم المنایا و البلایا و علم ما كان و ما یكون الی یوم القیامة، الذی خص الله تقدس اسمه محمدا و الائمة من عبده علیهم السلام به، و تاملت فیه مولد قائمنا و غیبته و ابطائه و طول عمره و بلوی المومنین من بعده فی ذلك الزمان و تولد الشكوك فی قلوب الشیعة من طول غیبته و ارتداد اكثرهم عن دینهم و خلعهم ربقة الاسلام عن اعناقهم، التی قال الله تعالی: «و كل انسان الزمناه طائره فی عنقه «یعنی الولایة، فخذنی الرقة و استولت علی الاحزان.
فاذا كان هذا حال الامام (ع) فی حزنه علی ما یرد علی الشیعة فی غیبتة، فبالحری للمومن المبتلی بتلك الهلكه ان یطول حزنه و لا ینام فی لیلته و یتاسف دائما فی غیبد امامه و یتحسر لفراقه فی آناء لیله و اطراف ایامه و یناجی ربه تارة و یقول:
اللهم انت كشاف الكرب و البلوی، و الیك استعدی، فعندك العدوی، و انت رب الاخرة و الاولی، فاغث یا غیاث المستغیثین عبیدك، و اره سیده یا شدید القوی، و ازل عنه به الاسی و الجوی، و برد غلیله یا مز علی العرش استوی، و یخاطب امامه احری، و یقول لیث شعری این
[ صفحه 47]
استقرت بك النوی، بل ای ارض تقلك او ثری، ابرضوی او غیرها ام ذی طول...
الی ان قال (ادام الله ظله):
نری یدك ابتلت بقائمة العضب
فحتی م حتی م انتظارك بالضرب
اطلت النوی فاستامنت مكرك العدی
و طالت علینا فیك السنة النصب
الی م لنا فی كل یوم شكایة
نثج بها الاصوات ثجامن الندب
هلم فقد ضاقت بناسعة الفضا
من الضیم و الاعداء آمنة السرب
وفیت و عهدی ان عزمك لا ینی
ولكنما قد یربض اللیث للوثب
احاشیك من غض الجفون علی القذاء
و ان تملاء العینین نوما علی الغلب
متی ینجلی لیل النوی عن صبیحة
نری الشمس فیها طالعتنا من الغرب
و فیلقك الجرار غصت بخیله
رحاب الفیا فی الملس و الاكم الحرب
علیها كماة عیدها الحرب افزعت
سوابغ داود علی اسد غلب
فدیناك ادركنا فان قلوبنا
تلظی الی سلسال منهلك العذاب
متی تشتفی منك القلوب بسطوة
تدیر علی اعداك ارحیة الحرب
[ صفحه 48]
فقم واملاء الدنیا فدائك اهلها
بعدل تقیل الشاة فیه مع الذئب
و اعطف علینا برد عطفك سایسا
امور جمیع الخلق بالعزل و النصب
و دم قاضیا حق العل بعزائم
تهب هبوب الریح فی المشرق و الغرب
و لاحت فارضت من یوالیك و انثنت
بسخط علی من لا یوالیك منصب
اقول: هذه القصیدة من الشیخ العالم الفاضل الشیخ عبدالحسین الاعصم (رحمه الله) فهی قصیدة طویله.
و یخاطب نفسه مرة و یقول:
ویحك یا نفس ان كنت قد حرمت من النظرة الی تلك الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة و منعت عن الاقتباس من انوار علومه الالهیة و حكمته المحمدیة بمرا من الناس و مسمع منهم و محضر من الخلق و مشهد لهم لمصالح و حكم تدور علیها نظام العالم، لكن ابواب الوصول الیه مفتوحه و مناهل الظماء لدیه مترعه دخلها قوم لم یسلكوا غیر طریقهم و شرب منها زمرة لم یشربوا من غیر انیتهم، فارجعی البصر كرتین تریهم بین الناس مختفین و قد اشرنا الی بعضهم فی مطاوی هذا الكتاب و لعل الله یوفقنا لاستقصاء جماعة منهم فی رسالة منفردة تحن الیها قلوب اولی الالباب. فلو شابهتهم فی الاعمال و الاقوال و صرت كاحدهم فی الافعال و الاحوال كنت معهم عند تقسیم هذا النوال. لكنك تدثرت بجلباب اعدائه و انخت راحلتك بغیر فنائه تصبحین و تمسین و لایجری ذكره علی قلبك و لسانك و تبتغین مرضات رب العالمین و فضله و لا تقدمه فی امامك فاتخذته ورائك ظهریا، فكانه (علیهم السلام) صار نسیا منسیا فصرت
[ صفحه 49]
محرومة من خصایص لطفه و نفحات رحمته فابك طویلا فقط عظم المصاب و طال العذاب و الی الله المشتكی من اتصال الغفلة و سوء الماب.
[ صفحه 50]